Nói đến mấy chiếc xe Vespa cổ là chúng ta có thể ngồi nhâm nhi hết cả li cafe mà vẫn không bao giờ hết chuyện. Đúng là ông bà mình nói chẳng sai: nghề chơi nào cũng lắm công phu. Standard được Piaggio sản xuất từ năm 1958, sau khi họ quyết định ngưng SX xe “acma” VB1. Đây là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử hãng Piaggio. Vespa Standard Giã từ kiểu động cơ Piston-Ported của acma, họ chuyển sang kiểu động cơ rotary valve. (kiểu động cơ piston-proted dc dùng cho các đời xe GS, SS cho đến năm 1968) Nguyên lý rotary valve đã chứng tỏ tính ưu việt của mình, bằng chứng là gần 50 năm sau Piaggio vẫn sử dụng nguyên lý này cho đời xe PX2005. Các kỹ sư hồi đó gọi động cơ vespa mới là “standard engine” (Sách How to restore and maintain your vespa) Có lẽ tên gọi standard ra đời từ đây chăng? Standard được sản xuất với hai loại dung tích xy lanh, đó là loại 125cc và 150cc. Ở Việt Nam, đời xe 150 được nhập về nhiều hơn. Ở thời kỳ đầu, xe chỉ có 3 số, bất kể 150cc hay 125cc. Số sườn số máy bắt đầu bằng VBA đối với 150, VNA đối với 125. Các đời “A” này có chung đặc điểm “đít tròn” như acma, vè trước tương tự acma, máy “một cọc” (thắng sau chỉ có 1cọc gắn càng thắng). Loại 150 đầu đèn như standard thường, có khoét thêm 1 lỗ nhỏ giữa đồng hồ và gân trên đầu đèn (như đầu VB1). 125 dùng đồng hồ gần như vuông, giống vespa ba bánh, tuy nhiên cũng có loại 125 ko dùng đồng hồ mà dùng đầu đèn đúc liền. Kính đèn dùng loại tương tự như VB1 nhưng không có số “1767” trên kính. Bình xăng con cũng dùng loại khác thường, hiện nay ít xe standard ba số nào còn giữ dc bình xăng gin. Giờ đạp là loại cốt nhỏ, nhìn rất xinh tuy nhiên dễ gãy nên người ta cũng thay hết. (hehe, có người có giò đạp nhỏ mà làm gãy, đau chưa K) Logo gin làm bằng nhựa, sách nó nói là “transparent plastic logo”. Bình xăng lớn đặt lọt hản vào trong sườn xe. Đời 150 trước bửng có chữ vespa150, 125 chỉ có chữ Vespa to như acma. Nguyên tắc này dc Piaggio giữ đến sau này, cho đến khi hết SX standard. Đời VBA được SX đến năm 1960. Cùng thời điểm này dòng xe bình dân của lambretta là li seri 2 đã có 4 số. Nhằm đáp úng nhu cầu thị trường, Piaggio da94 SX xe standard 4 số, có số sườn số máy bắt đầu bằng VBB1. Đời xe này về cơ bản cũng giống như VBA, cũng đít tròn, logo nhựa, máy 1cọc, giò đạp nhỏ, “răng nhuyễn”. Một số khác biệt là đầu đèn ko đục lỗ, kính đèn dùng loại SIEM 4353 như ta vẫn thường thấy. Cốp xe không dùng nẹp nhôm cho đến xe có số sườn là VBB1T70000. Một chi tiết nữa là công tắc xe VBB1 gần giống công tắc của mini, chỉ khác 1 tí tí thôi. Chiến hữu nào muốn biết sự khác nhau giữa công tắc mini và công tắc VBB1 liên hệ Cường Kều, nick là Instint. Đời VBB1 được SX đến năm 1962. Con VBB1 cuối cùng mang số VBB1T146000. Sau đo Piaggio SX stadard VBB2, bắt đầu bằng VBB2T146001. Một số cải tiến là xe máy 2 cọc, logo nhôm, giò đạp lớn, đít vuông để gắn bảng số cho dễ, bình xăng lớn có viền che không cho nước rơi vào thùng xe. Cái “viền” này nhỏ xíu, độ 5mm thôi. VBB2 được sản xuất tới năm 1967, con cuối cùng mang số VBB2T280148. Dân chơi xe Việt Nam chuộng nhất đời “máy hai vạn sáu, khung hai vạn bảy”, có nghĩa là máy VBB2M26xxxx, khung VBB2T27xxxx, được SX vào khoảng năm 1965-1966. Đời xe này có nhiều cải tiến về động cơ, về fuộc nhún, giúp xe chạy vọt và êm, đỡ tốn công sửa. Anh chị em để ý, xe VBB1 thì có đời máy 5 số và 6 số (số máy) nhưng VBB2 thì chỉ có 6 số. Một sai lầm tai hại của một số anh chị em là tin tường quá đáng vào thợ khi nghe bàn “5 số là super, 6 số là sprint”. Bởi thế nên mói có chuyện mua con sprint ngon, máy 6 số mà số máy là VBB. Một anh giai mà tôi mến mộ (mến mộ vì tôi da mua của anh khoảng 7-8 con xe, một số tôi để chơi, một số tôi bán lại và chưa ai chê xe cả) da bỏ ra trên 20tr đển làm 1 con sprint sàn inox, mũi inox, tùm lum inox tới nỗi mọi ng đùa nếu gỡ inox trên xe anh bán cũng dc 5tr. Thời điểm anh làm xe là năm 2000. Đau lòng thay, con PING của anh là VBB2M26xxxx. Hiện nay anh đã có ACMA VB1, tuy rằng máy super nhưng anh tự hào về con xe này lắm. Mới hôm nọ gặp anh, tôi hỏi thăm “con sprint inox của nh vẫn ngon chứ” Đang vui anh chợt trầm lặng “tao mang về quê rổi” hic hic Standard được sản xuất với hai loại dung tích xy lanh, đó là loại 125cc và 150cc. Ở Việt Nam, đời xe 150 được nhập về nhiều hơn. Trước khi có internet, dân chơi xe chỉ biết nghe các bác thợ “dạy dỗ” về các đồi xe. Ta thường nghe standard EA, EB, EC, ED, EE. tại sao lại như vậy? Vì hồi xưa ngươi ta không fân biệt xe theo năm SX mà theo năm nhập vè6 VN. Cứ mỗi thời điểm cơ quan quản lý xe cấp biển số, hồi đo là EA rồi đến EB, nên thợ cứ thế mà gọi. Sau này thú chơi vespa phát triển thành phong trào, anh chị em mới bắt dau nghiên cứu các kiểu, thường là vào www.scooterhelp.com xem đời xe và rối tung rối mù trong cách xác định xe mình đời nào, mà tôi là 1 ví dụ. Trên day là một số kiến thức cơ bản về dòng xe standard 150 để anh chị em tham khảo. Tôi có xu hướng chơi xe theo kiểu cổ điển, theo sách vở nên luôn luôn muốn xe mình làm sao càng giống xe do Piaggio SX ra càng tốt. Do đó tôi không thể trả lời các câu hỏi “VBC có fải sprint không? Standard có đời VBC ko?” Vì thực tế hòi xưa xe về VN có những model khác lạ so với thế giới mà máy cuốn sách Vespa technica không đề cập hoặc chưa đề cập đến. (Sưu tầm).
