Bạn Đã Biết ... NGÃ xe đúng cách chưa?!

Không ít biker đã hỏi “đối tác” trước khi cho mượn xe rằng: Bạn đã ngã xe bao giờ chưa? Quả thật nếu chưa bao giờ ngã xe… có lẽ bạn chưa thực sự là 1 biker.

Ngã thế nào cho đúng? (How to fall).
Lời tựa: – Không sao đâu! Test quần áo 1 tí thôi mà! ( Relax – You’ re Road- Testing your Leathers).

3 yếu tố quan trọng nhất về việc ngã xe:
– Bạn làm gì lúc bắt đầu bị ngã.
– Làm thế nào để mọi thứ không trở nên tồi tệ hơn.
– Bạn thấy gì từ những cú ngã.

I, CHUẨN BỊ TINH THẦN ĐỂ NGÃ.

Hãy bắt đầu với yếu tố thứ 3 trước tiên, nếu là 1 tay đua, bạn luôn phải chuẩn bị tinh thần cho những cú ngã. Chắc chắn là chả ai muốn ngã cả, nhưng bạn bắt buộc phải chuẩn bị tinh thần để ngã, chính điều này tạo nên sự khác biệt. Bạn chạy xe mô tô, và nếu còn đua xe nữa thì sớm muộn gì cũng phải ngã. Ngã xe chính là nỗi sợ hãi đi kèm với sự thích thú khi chạy xe. Nếu bạn lúc nào cũng sợ ngã – Bạn càng dễ bị ngã.



Mấu chốt là ở chỗ đó, giống như tình trạng “khóa mục tiêu” ( target fixtation), khi bạn chỉ nhìn chăm chú vào thứ mà bạn không muốn đâm vào, mà chẳng thể nhìn ra lối thoát, thì trước sau gì bạn cũng đâm vào thứ đó. Khi chạy xe, nếu lúc nào bạn cũng chăm chú vào ý nghĩ “ Đừng ngã nhé!”, nó sẽ làm bạn mất tập trung, và như vậy thì rất dễ ngã vì bạn có thể mắc lỗi khi điều khiển xe.

Một lần nữa, phép màu của việc ra quyết định (decision) lại được thể hiện. Bạn ra một quyết định đơn giản : “ Mình có thể ngã chứ, ở bất cứ đâu, vào bất cứ khi nào, phải rồi, chấp nhận đi!”. Nhìn vào mọi thứ và tự nhủ rằng: “ Đúng, mình có thể ngã vào tất cả những thứ này, mình có thể gãy xương, có thể lê lết trên đường, hoặc tệ hơn là mất mạng”. Với mọi tay lái, ngã xe là chuyện quá bình thường. Tôi (tác giả) sẽ chẳng dạy ai đua xe nếu anh ta không muốn bị ngã.

II, BẢO ĐẢM CHO VIỆC… NGÃ.

Tôi nhắc lại, chả ai muốn ngã cả, ai cũng đã từng ngã, ít ra là một lần, và nó đến…rất tự nhiên. Cách duy nhất tạo nên sự bảo đảm cho việc ngã (falling insurance), là chấp nhận nó. Nếu bạn ngã, thì những việc sau đây là cách tốt nhất để hạn chế thiệt hại về người và của.

III, BUÔNG XUÔI.

1, Mặc kệ cái xe đi !

Cái xe to và nặng hơn bạn nhiều, và chắc chắn là nó sẽ đập xuống đất rồi lê lết đi xa hơn bạn nhiều. Nếu bạn vẫn bám vào cái xe thì tất nhiên là sẽ bị kéo đi theo nó. Thực ra, bạn muốn thu mình lại (giống như nấp chiếc xe) để bộ racing suit của bạn không bị rách lỗ chỗ. Nhưng hãy nhớ rằng, xung quanh cái xe có vô số thứ nhô ra ( tay lái, gác chân chẳng hạn), những thứ đó có thể đập xuống đường, mắc vào đâu đó và làm chiếc xe lộn nhào. Nếu bạn vẫn cố kẹp chặt cái xe, thì bạn sẽ chịu chung số phận với nó. Nếu bạn buông cái xe ra, nó sẽ đi tiếp, còn bạn sẽ dừng lại ở đâu đó.



2, Thả lỏng người.

Nếu ngã rồi, thì hãy thả lỏng người, đừng làm gì cả ! Khi bạn thả lỏng, cơ thể bạn sẽ buông xe một cách tự nhiên. Nếu bạn cố xoài tay xoài chân để chống lại cú ngã, thì rất có thể bạn sẽ bị bật lên hoặc lộn nhào. Ngoài ra, nếu bạn gồng cứng cơ thể, bạn sẽ dễ bị gãy xương. Ngược lại, nếu bạn thả lỏng và thư giãn, rồi trượt đi như một con búp bê bằng vải, bạn sẽ hạn chế được nguy cơ gãy xương.

Việc thư giãn khi ngã sẽ làm mềm cơ thể và để nó tiếp xúc với mặt đường nhiều hơn, đồng thời dàn đều lực va đập ra một diện tích rộng hơn. Ví dụ, bạn nặng 150 pounds, rồi bạn ngã và lấy một bàn tay để chống lại, thì phần lòng bàn tay rộng 3 inhches đó sẽ đỡ 150pounds (nếu chỉ tính riêng trọng lực), tức là 50pounds/inches, lực này còn lớn hơn nhiều nếu được bổ sung bởi tốc độ. Ngược lại, nếu ngã mà lưng, chân, tay cùng đập xuống đường, thì 150 pounds đó sẽ dàn đều trên diện tích khoảng vài feet vuông.

Thả lỏng người sẽ dàn đều va đập ra một diện tích rộng hơn. Đây là nguyên tắc quan trọng được các tay đua làm stunt, các đấu sĩ võ thuật tự do sử dụng để giảm đau và giảm chấn thương.

Nhiều người có nói rằng, có một trường hợp ngoại lệ khi ngã, đó là lúc ngã, tay đua trèo lên chiếc xe và trượt theo nó, anh ta không chạm xuống đường, và như vậy sẽ không bị đau. Nếu bạn muốn thử thì tùy bạn thôi, nhưng nên nhớ rằng, cú ngã tệ nhất là khi chiếc xe đang trượt ngang rồi bất ngờ bị mắc lại ở đâu đó, nó sẽ lật rất nhiều vòng. Nếu bạn ở trên xe những lúc như thế, bạn sẽ tận hưởng giây phút được phóng vào không trung (như tên lửa). Cái này gọi là high- siding, nghĩa là ngã mà bị tung lên trên không. Ngược lại, khi vào cua, nếu lốp trước bị trượt, bạn ngã sụp người xuống đường, đó gọi là low – siding.



Còn 2 cái hình minh họa em không biết làm cách nào để cho vào đây, nhưng 2 câu phụ đề của 2 hình là:

- Khi ngã, nhớ buông xe. Cái xe bị mất kiểm soát sẽ lao thẳng ra lề, bám vào nó sẽ kéo dài hành trình ngã của bạn.
– Khi ngã, hãy thả lỏng người, việc này giúp dàn đều xung lực ra nhiều vùng của cơ thể, hạn chế được gãy xương. Thà làm xây xước khắp người còn hơn là rách toạc 1 chỗ.

IV, DỪNG LẠI TRƯỚC KHI ĐỨNG DẬY.

Một điểm đặc trưng của ngã xe là bạn khó mà biết được lúc nào bạn sẽ dừng lại, cho nên tên của phần này nghe hơi lạ, nhưng đó là sự thật. Khi ngã, chất lỏng tiền đình – điều khiển sự thăng bằng và cảm giác chuyển động, sẽ bị xóc mạnh và rối loạn. Bạn có thể nghĩ là mình đã dừng lại trong khi vẫn đang trượt trên đường với tốc độ 100mph. Có thể bạn sẽ ra một quyết định điên rồ là đứng dậy mặc dù bạn chưa dừng lại được. Điều này đã xảy ra với tôi (tác giả) và tôi đã thấy nó xảy ra với những người khác. Lúc đó, bạn sẽ bật lên bật xuống từng quãng 15 feet một như Kangooro. Để tránh cảm giác này, bạn cần đếm đến 3 kể từ lúc bạn nghĩ là mình đã dừng lại, rồi nhìn xung quanh xem trời đất đã trở lại bình thường chưa, lúc đó hãy dứng dậy.

V, TẬP NGÃ.

Như đã nói ở trên, hãy thư giãn và chuẩn bị tinh thần để bị ngã. Bài tập sau đây sẽ giúp bạn làm điều đó:

1, Đứng giữa một căn phòng lót thảm, hoặc ở 1 phòng tập thể hình có đặt thảm vật (môn đấu vật – wrestling ấy) ở giữa.

2, Dang ngang 2 tay song song với mặt đất.

3, Điều khiển các cơ thả lỏng hoàn toàn và thả 2 tay rơi xuống. Nếu bạn cảm thấy bất kì lực cản nào được sinh ra (từ các cơ) khi thả tay, hãy làm đi làm lại đến khi bạn cảm thấy 2 tay rơi xuống 1 cách tự do.

4, Đứng giữa phòng, thả lỏng toàn bộ cơ thể và để nó ngã ra một cách tự nhiên. Nếu bạn thực sự làm đúng, thì bạn sẽ không thể ngã sấp ra phía trước hoặc ngửa ra phía sau được đâu, mà đầu gối sẽ khuỵu xuống trước tiên, rồi bạn sẽ ngã xoài ra trên sàn nhà. Làm đi làm lại chừng nào bạn cảm thấy bạn ngã xuống khi thả lỏng toàn bộ cơ thể.

5, Nếu bạn muốn sáng tạo hơn trong bài tập này, bạn có thể ngã xuống thảm khi đang đi bộ, hoặc đang chạy. Nếu sợ ngã thì hãy làm trên một cái thảm nhún lò xo (trampoline). Mấu chốt là tập ngã khi thả lỏng để dàn đều lực va đập ra khắp cơ thể. Tôi đã “thử” kĩ thuật này ở vận tốc hơn 130mph trên mặt đường rồi! Cá nhân tôi đã nhận ra rằng, trong hầu hết các trường hợp ngã xe máy, thì bạn có cơ hội hạn chế được chấn thương nếu thả lỏng người trong khi ngã.

VI, SAU KHI NGÃ.

Nếu bạn cố gắng để bò ra khỏi đường đi, bạn càng dễ bị đâm. Hãy nhìn từ góc độ của những riders khác, tất nhiên họ sẽ có nhiều cơ hội để tránh bạn hơn nếu bạn nằm im một chỗ. Nếu bạn hoảng sợ rồi đứng dậy di chuyển, họ sẽ chẳng biết bạn muốn chạy đi đâu. Nếu bạn dừng lại, họ sẽ biết đường mà tránh. Do vậy, thà bị cái xe cán qua chân, còn hơn là bị nguyên cái xe húc vào người khi bạn đứng dậy.

Một kế hoạch hành động, như là thả lỏng trong khi ngã, giống như đội một cái mũ bảo hiểm. Bạn sẽ chẳng cần nó chừng nào bạn ngã, lúc đó bạn thực sự cần nó. Chuẩn bị tinh thần để ngã sẽ giúp bạn hạn chế tối đa chấn thương khi ngã.